КСРО-ның ең ірі ядролық полигондарының бірі, сондай – ақ» СИЯП » ретінде де белгілі-Семей ядролық сынақ полигоны. Ресми атауы: 2-ші Мемлекеттік Орталық ғылыми-зерттеу полигоны. Сынақ жүргізушілердің арасында полигон бейресми «екінші» атауын алды.
Ауданы: 18 500 км²
1991 жылдың жазында Кеңес одағы ыдыраудың соңғы кезеңіне кірді. Одақ орталығы билік пен беделін жоғалтты. Басшылар өздеріне сеніп тапсырылған республикалар үшін толық жауапкершілікті өз мойнына алуға тиіс болды.
- Н.Ә. Назарбаевтың алғашқы шешуші қадамдарының бірі Семей ядролық полигонын жабу болды. Полигондағы сынақтар 1949 жылдан 1989 жылға дейін жалғасты. Ал 1963 жылға дейін ядролық жарылыстар ауада және жерде жүргізілді. Осы кезеңде полигоннан тыс радиоактивті бұлттар шыққан 55 жер үстінде және әуе жарылыстары жасалды. Полигонда барлығы 224 жарылыс болды.
- КСРО-ның ядролық қалқаны Шығыс Қазақстан халқына қымбатқа түсті. Үш ортада ядролық сынақтарға тыйым салу туралы келісімнен кейін жарылыстар тек жер астында жүргізілді, бірақ бұл семейліктерді құтқармады. 1989 жылы ақпанда сәтсіз сынақтан кейін радиоактивті бұлт атмосфераға шығып, жақында жатқан бірқатар ауылдарды жауып тастады. Ядролық сынақтардың салдарынан барлығы 1,3 миллион адам зардап шекті деп танылды.
- 1989 жылы Қазақстанда болған төтенше оқиғадан кейін жазушы Олжас Сүлейменов басқарған «Невада — Семей» антиядролық қозғалысы жасақталды. Бұл қозғалыс Кеңес Одағы мен Американы ядролық сынақтарды тоқтатуға шақырды.
- Нұрсұлтан Назарбаев Президент болып сайланғанға дейін полигон проблемаларына назар аударды. 1989 жылы 1 наурызда Н.Ә.Назарбаев Семей облысындағы экологиялық жағдайдың жай-күйін бақылау жөніндегі республикалық комиссияны құрды. 1989 жылы 30 мамырда ҚазКСР Министрлер Кеңесінің Төрағасы Назарбаев Халық депутаттары съезінің трибунасынан Семей қаласының проблемаларын айтты. Бұл сөздері оның КСРО-ның жоғарғы басшылығымен қарым-қатынасын нашарлатты, бірақ ол: полигонды жабу керек, ядролық сынақтарды тоқтату керек дегеннен бұрылмады.
- Қазақ ССР Президенті Н.Ә. Назарбаевтың алғашқы Жарлықтарының бірі 1991 жылғы 29 тамыздағы № 409 «Семей ядролық сынақ полигонын жабу туралы» Жарлығы болды. Президент, одақ басшылығының рақымын күтпей, бұл шешім үшін барлық жауапкершілікті өзіне алды
